ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ
Με αφορμή τη σημερινή συγκέντρωση θα ήθελα να αναφερθώ στο κίνημα του εθελοντισμού, που τα τελευταία χρόνια έχει μια ιδιαίτερη δυναμική, εξαπλώνεται διαρκώς σε παγκόσμια κλίμακα, αποκτά νέα μέλη και αναπτύσσει μια πολυποίκιλη δράση στα πλαίσια των σύγχρονων κοινωνιών.
Όπως γνωρίζετε ο εθελοντισμός συνδέεται με την ανάληψη πρωτοβουλιών από άτομα που λειτουργούν συνήθως ομαδικά, με απώτερο στόχο τη συμβολή στην επίλυση κοινωνικών προβλημάτων και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. Οι τομείς εθελοντικής δράσης κοινωνικός, πολιτικός, πολιτιστικός, αθλητικός, ανθρωπιστικός, περιβαλλοντικός εκτείνονται σε τοπικό και εθνικό επίπεδο με διάφορες μορφές εκδήλωσης, όπως ανακούφιση σεισμοπλήκτων ή πλημμυροπαθών, υποστήριξη ατόμων με ειδικές ανάγκες, παιδιών, ηλικιωμένων, εργασία σε ολυμπιακούς αγώνες, συνδρομή σε θέματα υγείας, δράσεις στο χώρο του πολιτισμού, προστασία της φύσης.
Σήμερα σ’ ένα κόσμο που τα προβλήματα διαρκώς διογκώνονται και μεταλλάσσονται το κράτος και οι μηχανισμοί του αδυνατούν να τα αντιμετωπίσουν με επιτυχία και να δημιουργήσουν προϋποθέσεις επίλυσης τους. Παράλληλα, ζούμε στην εποχή του υλικού ευδαιμονισμού και του ατομικισμού, οι ανθρώπινες σχέσεις χαρακτηρίζονται από πνεύμα αδιαφορίας και λείπει το ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο και για την πορεία της συλλογικής ζωής.
Ο εθελοντισμός, λοιπόν, στα πλαίσια της ενοποιημένης παγκόσμιας κοινότητας αποκτά ιδιαίτερη αξία. Κατά πρώτο λόγο, μέσω του εθελοντισμού ο άνθρωπος βρίσκει υψηλά ενδιαφέροντα και αξιοποιεί δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο του, οπότε διαμορφώνει μια πιο ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Ξεφεύγει από την ανία και την πλήξη της καθημερινότητας και από τις ανούσιες μορφές διασκέδασης, αναπτύσσει αίσθημα ευθύνης, θέτει στόχους, αγωνίζεται για την πραγμάτωση τους και όλα αυτά γεμίζουν τη ζωή του, δημιουργούν ψυχική ικανοποίηση και σφυρηλατούν χαρακτήρα με αρχές και αξίες. Επιπρόσθετα, οι πολίτες που λειτουργούν με βάση το πνεύμα του εθελοντισμού βρίσκονται σε διαρκή εγρήγορση, παρακολουθούν τις εξελίξεις, ενημερώνονται, εξετάζουν και ελέγχουν τα δρώμενα, άρα δεν μετατρέπονται σε μάζα ούτε γίνονται εύκολα θύματα χειραγώγησης.
Όπως όλοι αντιλαμβάνεστε με την εθελοντική δράση καλλιεργείται επίσης η συνεργασία, η αλληλεγγύη και η κοινωνική συνείδηση, προτάσσεται το κοινό καλό, περιορίζονται οι αντιπαραθέσεις και εδραιώνεται η κοινωνική αρμονία. Ανακουφίζεται ο ανθρώπινος πόνος, προωθείται ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, περιορίζεται η μοναξιά, επιτυγχάνεται η ενεργός συμμετοχή στα κοινά. Τέλος, ενισχύεται η προσπάθεια για τη σωτηρία της φύσης, η αντιρατσιστική και αντιπολεμική δράση, η σύσφιξη των σχέσεων των λαών και ο αγώνας για ειρηνική συμβίωση.
Νομίζω, επομένως, πως είναι προφανής η ανάγκη καλλιέργειας του εθελοντισμού. Προς αυτή την κατεύθυνση καθοριστικός είναι ο ρόλος των φορέων κοινωνικοποίησης. Τόσο η οικογένεια όσο και η εκπαίδευση οφείλουν να προβάλλουν την αξία του με συζητήσεις, ανάληψη πρωτοβουλιών και βέβαια τόσο οι γονείς όσο και οι καθηγητές να αποτελέσουν φωτεινά παραδείγματα για τα παιδιά με τη συμπεριφορά τους. Ταυτόχρονα, τα μέσα ενημέρωσης πρέπει να προβάλλουν το εθελοντικό κίνημα και τη σημασία του, αφυπνίζοντας και καλώντας τους πολίτες σε δραστήρια συμμετοχή. Στην ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου και στην ανάπτυξη της εθελοντικής νοοτροπίας μπορούν να συμβάλλουν και οι πνευματικοί άνθρωποι μα το κύρος, το λόγο και τις πράξεις τους.
Επιπλέον, οι εθελοντικές οργανώσεις είναι αναγκαίο να προσεγγίσουν τον απλό πολίτη, να διακρίνονται για τη διαφάνεια τους και να αποφεύγουν πολιτικές και οικονομικές εξαρτήσεις. Οι κυβερνήσεις πρέπει να αναγνωρίσουν τις εθελοντικές οργανώσεις, να συνεργαστούν μαζί τους, να τις υποστηρίξουν οικονομικά και να επιβραβεύσουν ηθικά τις προσπάθειες τους. Αλλά και ο καθένας μας οφείλει να αποβάλλει τον ατομικισμό, να προτάξει το ομαδικό συμφέρον, να διακατέχεται από ανθρωπιστικά ιδεώδη και να γίνει ενεργό μέλος εθελοντικών οργανώσεων.
Ο εθελοντισμός αποτελεί αίτημα και ανάγκη των καιρών μας. Στις δύσκολες περιόδους, στις οποίες ζούμε, δίνει ένα μήνυμα ελπίδας και αισιοδοξίας για το αύριο. Είναι το αντιστάθμισμα στην κυριαρχία της τεχνολογίας και στην ηθική κατάπτωση των ανθρώπων, είναι το μέσο για ένα καλύτερο κόσμο, ένα κόσμο με χαμόγελο, με αγάπη, με ευτυχία.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
Ιωάννης Κανακούδης (Εκθεσιολόγος)
Αναρτήσεις
