ΕΚΘΕΣΗ Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
Πρόκειται για σοβαρό πρόβλημα που πηγάζει από
την κρίση του σύγχρονου πολιτισμού.
Αίτια του
φαινομένου
·Η
αποθέωση των υλικών αξιών και της χρηματοθηρίας με αποτέλεσμα την απομάκρυνση
από τα πνευματικά αγαθά και, επομένως, από τη γλωσσική καλλιέργεια.
·Ο τεχνοκρατισμός και η εξειδίκευση που οδηγούν στη χρήση ξένων γλωσσικών όρων.
·Οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής ( κοινωνία ταχύτητας ), που δεν ευνοούν τη διαπροσωπική επαφή, μηχανοποιούν τη σκέψη άρα και τη γλώσσα.
·Η αποξένωση των ανθρώπων στις πολυπληθείς μεγαλουπόλεις.
·Η πολιτιστική διείσδυση των ισχυρών στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης, η αποκοπή από τη γλωσσική παράδοση σε συνδυασμό με την ξενομανία.
·Η προσπάθεια κατάργησης των «μικρών» γλωσσών και ο ηγεμονισμός της αγγλικής γλώσσας.
·Η απομάκρυνση από το ποιοτικό βιβλίο σε συνδυασμό με την παθητική τηλοψία και την ενασχόληση στον ελεύθερο χρόνο με τις νέες τεχνολογίες.
·Η γλώσσα της διαφήμισης ( συνθηματική ), τα χαμηλής ποιότητας τηλεοπτικά προγράμματα και τα επαναλαμβανόμενα λάθη των δημοσιογράφων.
·Η «ξύλινη» γλώσσα των πολιτικών, η αδιαφορία των διανοούμενων και τα αρνητικά γλωσσικά πρότυπα από το οικογενειακό περιβάλλον.
·Η ανεπαρκής εκπαίδευση, η παπαγαλία, η τυποποίηση της σκέψης, τα κακογραμμένα βιβλία, η ελλιπής γλωσσική διδασκαλία.
·Η «φύση» των νέων που επιθυμεί τη διαφοροποίηση, την ανατρεπτικότητα, την καινοτομία.
·Η ολιγωρία κάθε ανθρώπου ( προσωπική ευθύνη ), ελάχιστη προσπάθεια, εφησυχασμός, αδιαφορία.
Προτάσεις
αντιμετώπισης του προβλήματος
·Πολίτης:
έμφαση στην πνευματικότητα και απεμπλοκή από το κυνήγι των υλικών αγαθών. Αγάπη
για το βιβλίο, ενδιαφέρον για τα γλωσσικά ζητήματα, αυτοκριτική, ουσιαστική
επικοινωνία με το συνάνθρωπο.
·Οικογένεια: οι γονείς οφείλουν να παρέχουν ερεθίσματα για πνευματική αναζήτηση και να αποτελέσουν υγιές γλωσσικό πρότυπο. Επίσης, είναι αναγκαίο να συζητούν δημιουργικά με τα παιδιά τους και να διαβάζουν.
·Σχολείο: ποιοτική γλωσσική παιδεία, σφαιρική μόρφωση, πνευματική ωριμότητα.
·Μέσα ενημέρωσης: ορθή χρήση της γλώσσας με κατάλληλη εκπαίδευση των στελεχών τους, αναβάθμιση των υπαρχόντων προγραμμάτων, δημιουργία εκπομπών σχετικών με τη γλώσσα και κυρίως περιορισμός της εμπορευματοποιημένης αντίληψης και ενδιαφέρον για τη μόρφωση του λαού.
·Πνευματικοί άνθρωποι: έχουν καθήκον να ενημερώνουν τους πολίτες για τα γλωσσικά προβλήματα και να τους ευαισθητοποιούν με διαλέξεις, αρθρογραφία και συλλόγους φίλων της γλώσσας.
·Πολιτεία: ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας είναι η σύσταση επιτροπής από ειδικούς γλωσσολόγους, λογοτέχνες κ.λπ. με σκοπό τη γλωσσοπλαστία, την αντικατάσταση των ξένων λέξεων με ελληνικές και την καθιέρωση τους στα μέσα ενημέρωσης, την εκπαίδευση και τη δημόσια διοίκηση. Παράλληλα, οφείλει να προασπίζει την ελευθερία έκφρασης των πολιτών ( εδραίωση δημοκρατίας ) και εφαρμογή γνήσιας γλωσσικής εκπαίδευσης στο σχολείο ( πολιτική βούληση ).
Επιμέλεια: Ιωάννης Κανακούδης (Εκθεσιολόγος)