Η Ευρωπαϊκή διάσταση στην Εκπαίδευση
Ολοκληρωμένο Θέμα
Οι διαρκείς εξελίξεις σε παγκόσμια κλίμακα με βασικό άξονα την τεχνολογική πρόοδο, η αύξηση των απαιτήσεων της ζωής, η συνθετότητα αλλά και το οικουμενικό εύρος των προβλημάτων δημιούργησαν την ανάγκη συγκρότησης υπερεθνικών σχηματισμών, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση για τα κράτη-μέλη της αποτελεί την έκφραση οραμάτων και προσδοκιών που αφορούν τη συνολική αναβάθμιση της ζωής, την επίλυση κοινών προβλημάτων και τη δημιουργία προϋποθέσεων για ένα καλύτερο μέλλον. Στην προσπάθεια υλοποίησης αυτών των στόχων καταλυτικός αποβαίνει ο ρόλος της εκπαίδευσης, με την παροχή εκσυγχρονισμένης και ποιοτικής παιδείας, αντάξιας των αναγκών και των φιλοδοξιών των ευρωπαίων πολιτών.
Η Ευρώπη, λοιπόν ως ενιαίο σύνολο καλείται σε πρώτη φάση να δημιουργήσει έναν νέο κώδικα εκπαιδευτικών αξιών και στρατηγικών, ώστε η εντός των ορίων της παρεχόμενη εκπαίδευση να έχει κάποιες συγκεκριμένες και κοινές προδιαγραφές για τη νεολαία της και κατ΄ επέκταση έναν κοινό προσανατολισμό, τη διαμόρφωση ευρωπαίων πολιτών. Άρα, είναι επιβεβλημένη η εξίσωση του επιπέδου της εκπαίδευσης των επιμέρους εθνικών κρατών σε επίπεδο παρεχόμενων γνώσεων και επιστημονικής κατάρτισης των εκπαιδευόμενων. Έτσι, θα είναι σε θέση να σταδιοδρομήσουν επαγγελματικά σε κάθε χώρα της ευρωπαϊκής ηπείρου, αξιοποιώντας δημιουργικά τα γνωστικά εφόδια και τις δεξιότητες που αποκόμισαν στην εκπαιδευτική τους πορεία, προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες στον εκάστοτε παραγωγικό ή επιστημονικό κλάδο.
Παράλληλα, μια εκπαίδευση με ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά είναι ανάλογη με τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, στους παραγωγικούς τομείς και γενικότερα την οικονομική οργάνωση της κοινωνίας. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός των νέων, επομένως, είναι μία ακόμη σημαντική ευθύνη του σχολείου, για να υπάρξει άμεση στελέχωση των κλάδων της οικονομίας που βρίσκονται σε άνθηση και η αποφυγή κορεσμένων επαγγελματικών πεδίων που οδηγούν με μαθητική ακρίβεια στην ανεργία. Βέβαια, η κάλυψη θέσεων εργασίας απαιτεί εξειδικευμένη γνώση, επιστημονική κατάρτιση, εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες, σε συνδυασμό με την ευρύτερη πνευματική καλλιέργεια και την ανάπτυξη νοητικών ικανοτήτων, όπως η αντίληψη, η κρίση, η επινοητικότητα. Αυτά τα χαρακτηριστικά καλείται να προσδώσει στους μαθητές ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό σχολείο.
Σημαντική παράμετρο μιας ευρωπαϊκού τύπου εκπαίδευσης αποτελεί και η απόκτηση ευρωπαϊκής συνείδησης από τους μαθητές. Η γλωσσομάθεια, η ουσιαστική γνωριμία με την ιστορία, τη θρησκεία, την κουλτούρα κάθε έθνους, η ανάδειξη κοινών πολιτισμικών στοιχείων, η γνώση των αξιών που συνθέτουν την ευρωπαϊκή ιδέα, η προώθηση της ανεκτικότητας και της συλλογικότητας, οι επισκέψεις μέσω προγραμμάτων αναλλαγής μαθητών θα συμβάλλουν στην υλοποίηση αυτού του στόχου. Επιπρόσθετα, η ανταλλαγή ιδεών, προβληματισμών και εμπειριών μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας είτε άμεσα είτε μέσω Διαδικτύου μπορεί να αποτελέσει φορέα αμοιβαίας κατανόησης και σεβασμού των ιδιαιτεροτήτων του κάθε λαού. Έτσι οι μαθητές, σεβόμενοι πάντα τα εθνικά χαρακτηριστικά της χώρας τους, θα νιώθουν ταυτόχρονα πολίτες όλης της Ευρώπης, μιας Ευρώπης αλληλεγγύης, συνεργασίας και αρμονικής συνύπαρξης.
Οι αξίες της Δημοκρατίας με τη σειρά τους κρίνεται απαραίτητο να διέπουν μια εκπαίδευση που απευθύνεται σε όλους τους ευρωπαίους νέους. Η Ευρώπη του μέλλοντος θα "οικοδομηθεί" από πολίτες με διάθεση ενεργούς συμμετοχής στα κοινά, ευαισθητοποιημένους και αφυπνισμένους, καθώς και σφαιρικά ενημερωμένους για το κοινωνικοπολιτικό στερέωμα. Πολίτες με ανοχή στο διαφορετικό, μακριά από εθνικιστικές αντιλήψεις και ρατσιστικές εξάρσεις, υπέρμαχους της ελευθερίας και της ειρήνης, ανθρώπους της δράσης και της συμμετοχής. Αλληλένδετη, βέβαια, με την καλλιέργεια της δημοκρατικής συνείδησης θα πρέπει να είναι και η μετάδοση ηθικών αρχών, όπως η αξιοπρέπεια, η εντιμότητα, η υπευθυνότητα, η ανθρωπιά που θα διαπλάσουν ενάρετους ανθρώπους που θα συντελέσουν στην ηθική ανάκαμψη όχι μόνο της Ευρώπης αλλά και ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Τέλος, ο ευρωπαίος μαθητής, με δεδομένη την ύπαρξη της παγκοσμιοποίησης στη εποχή μας, καλείται με τη συνδρομή της εκπαίδευσης να νοιώθει πολίτης όλου του κόσμου και να τον απασχολούν τα παγκόσμια προβλήματα, όπως η οικολογική καταστροφή, η ματανάστευση, η οικονομική κρίση, η όξυνση της βίας. Και μάλιστα να μη μένει αμέτοχος αλλά να αναλαμβάνει ατομική αλλά και συλλογική δράση για την άμβλυνση τους. Άλλωστε το όραμα ενός ολοκληρωμένου πολίτη, διαμορφωμένου από μία στοχευμένη και ποιοτική εκπαίδευση, είναι η αληθινή ευτυχία κάθε ανθρώπου, σε κάθε γωνιά της γης.
Συμπερασματικά, η σημερινή κοινωνική πραγματικότητα έχει διαφοροποιήσει τις συνθήκες ζωής και καθιστά απαραίτητη μια αναβαθμισμένη εκπαίδευση ευρωπαϊκού επιπέδου. Μια εκπαίδευση με βασικούς πυλώνες τη σφαιρική γνώση, την ηθική, τον ανθρωπισμό και το οικουμενικό πνεύμα. Έχοντας την ως βάση, η Ευρώπη θα μπορέσει ενωμένη και δυνατή να εξελίσσει διαρκώς τους θεσμούς της, να διευρύνει τους ορίζοντες της και να αποτελεί βασικό συνδιαμορφωτή της πορείας της ανθρωπότητας προς το μέλλον.
Ιωάννης Κανακούδης ( Εκθεσιολόγος )
Παράλληλα, μια εκπαίδευση με ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά είναι ανάλογη με τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, στους παραγωγικούς τομείς και γενικότερα την οικονομική οργάνωση της κοινωνίας. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός των νέων, επομένως, είναι μία ακόμη σημαντική ευθύνη του σχολείου, για να υπάρξει άμεση στελέχωση των κλάδων της οικονομίας που βρίσκονται σε άνθηση και η αποφυγή κορεσμένων επαγγελματικών πεδίων που οδηγούν με μαθητική ακρίβεια στην ανεργία. Βέβαια, η κάλυψη θέσεων εργασίας απαιτεί εξειδικευμένη γνώση, επιστημονική κατάρτιση, εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες, σε συνδυασμό με την ευρύτερη πνευματική καλλιέργεια και την ανάπτυξη νοητικών ικανοτήτων, όπως η αντίληψη, η κρίση, η επινοητικότητα. Αυτά τα χαρακτηριστικά καλείται να προσδώσει στους μαθητές ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό σχολείο.
Σημαντική παράμετρο μιας ευρωπαϊκού τύπου εκπαίδευσης αποτελεί και η απόκτηση ευρωπαϊκής συνείδησης από τους μαθητές. Η γλωσσομάθεια, η ουσιαστική γνωριμία με την ιστορία, τη θρησκεία, την κουλτούρα κάθε έθνους, η ανάδειξη κοινών πολιτισμικών στοιχείων, η γνώση των αξιών που συνθέτουν την ευρωπαϊκή ιδέα, η προώθηση της ανεκτικότητας και της συλλογικότητας, οι επισκέψεις μέσω προγραμμάτων αναλλαγής μαθητών θα συμβάλλουν στην υλοποίηση αυτού του στόχου. Επιπρόσθετα, η ανταλλαγή ιδεών, προβληματισμών και εμπειριών μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας είτε άμεσα είτε μέσω Διαδικτύου μπορεί να αποτελέσει φορέα αμοιβαίας κατανόησης και σεβασμού των ιδιαιτεροτήτων του κάθε λαού. Έτσι οι μαθητές, σεβόμενοι πάντα τα εθνικά χαρακτηριστικά της χώρας τους, θα νιώθουν ταυτόχρονα πολίτες όλης της Ευρώπης, μιας Ευρώπης αλληλεγγύης, συνεργασίας και αρμονικής συνύπαρξης.
Οι αξίες της Δημοκρατίας με τη σειρά τους κρίνεται απαραίτητο να διέπουν μια εκπαίδευση που απευθύνεται σε όλους τους ευρωπαίους νέους. Η Ευρώπη του μέλλοντος θα "οικοδομηθεί" από πολίτες με διάθεση ενεργούς συμμετοχής στα κοινά, ευαισθητοποιημένους και αφυπνισμένους, καθώς και σφαιρικά ενημερωμένους για το κοινωνικοπολιτικό στερέωμα. Πολίτες με ανοχή στο διαφορετικό, μακριά από εθνικιστικές αντιλήψεις και ρατσιστικές εξάρσεις, υπέρμαχους της ελευθερίας και της ειρήνης, ανθρώπους της δράσης και της συμμετοχής. Αλληλένδετη, βέβαια, με την καλλιέργεια της δημοκρατικής συνείδησης θα πρέπει να είναι και η μετάδοση ηθικών αρχών, όπως η αξιοπρέπεια, η εντιμότητα, η υπευθυνότητα, η ανθρωπιά που θα διαπλάσουν ενάρετους ανθρώπους που θα συντελέσουν στην ηθική ανάκαμψη όχι μόνο της Ευρώπης αλλά και ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Τέλος, ο ευρωπαίος μαθητής, με δεδομένη την ύπαρξη της παγκοσμιοποίησης στη εποχή μας, καλείται με τη συνδρομή της εκπαίδευσης να νοιώθει πολίτης όλου του κόσμου και να τον απασχολούν τα παγκόσμια προβλήματα, όπως η οικολογική καταστροφή, η ματανάστευση, η οικονομική κρίση, η όξυνση της βίας. Και μάλιστα να μη μένει αμέτοχος αλλά να αναλαμβάνει ατομική αλλά και συλλογική δράση για την άμβλυνση τους. Άλλωστε το όραμα ενός ολοκληρωμένου πολίτη, διαμορφωμένου από μία στοχευμένη και ποιοτική εκπαίδευση, είναι η αληθινή ευτυχία κάθε ανθρώπου, σε κάθε γωνιά της γης.
Συμπερασματικά, η σημερινή κοινωνική πραγματικότητα έχει διαφοροποιήσει τις συνθήκες ζωής και καθιστά απαραίτητη μια αναβαθμισμένη εκπαίδευση ευρωπαϊκού επιπέδου. Μια εκπαίδευση με βασικούς πυλώνες τη σφαιρική γνώση, την ηθική, τον ανθρωπισμό και το οικουμενικό πνεύμα. Έχοντας την ως βάση, η Ευρώπη θα μπορέσει ενωμένη και δυνατή να εξελίσσει διαρκώς τους θεσμούς της, να διευρύνει τους ορίζοντες της και να αποτελεί βασικό συνδιαμορφωτή της πορείας της ανθρωπότητας προς το μέλλον.
Ιωάννης Κανακούδης ( Εκθεσιολόγος )
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου