Αθλητισμός - Χουλιγκανισμός
Ορισμός
§ Αθλητισμός είναι η καταβολή προσπάθειας από τον άνθρωπο , ο αγώνας στο πλαίσιο της ευγενούς άμιλλα με στόχο τη σωματική άσκηση , την ψυχοπνευματική καλλιέργεια και τη δημιουργική συμφιλίωση ατόμων, ομάδων, λαών.
§ Το αθλητικό ιδεώδες θεμελιώνεται σε αρχές δημοκρατικότητας ισοτιμίας και ηθικής, αφού με άξονα τον αθλητισμό οι αρχαίοι Έλληνες δίδαξαν μερικές από τις σημαντικότερες αξίες του πρακτικού βίου. Η αποξένωση του σύγχρονου ανθρώπου από τη φύση , οι νοσηρές συνθήκες διαβίωσης στις μεγαλουπόλεις , η εντατικοποίηση της εργασίας , η καθιστική ζωή, το άγχος , η ανάγκη για ψυχαγωγία και φυσική ζωή καθιστούν τον αθλητισμό διέξοδο στη δύσκολη ζωή του .
Αξία του αθλητισμού
§ Επιδρά θετικά στη βιολογική διάσταση του ατόμου, στην ανάπτυξη των σωματικών δυνάμεων στην τόνωση της ευεξίας , στη στήριξη της υγείας.
§ Αναπτύσσει τις νοητικές λειτουργίες , την κρίση , την αντίληψη, την φαντασία, την επινοητικότητα.
§ Συμβάλλει στην ψυχολογική ισορροπία του ατόμου καθώς το αποφορτίζει από την καθημερινή ένταση. Επίσης καλλιεργεί τη θέληση , την αποφασιστικότητα και ωριμάζει ψυχολογικά τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος ψυχαγωγείται γνήσια και αποφορτίζεται από το άγχος και την πίεση της καθημερινότητας.
§ Εθίζει το άτομο στην πειθαρχία, σε κανόνες, στο σεβασμό απέναντι στο συνάνθρωπο. Τον βοηθά να αναπτύξει αυτοκριτική και να φτάσει στην αυτογνωσία προκειμένου να γίνει καλύτερος ηθικά.
§ Προωθεί την άμιλλα και τη συνεργασία , ενισχύει την κοινωνική συνείδηση. Επίσης αναπτύσσει κοινωνικές αρετές όπως η συνεργασία και η συλλογικότητα. Συγχρόνως περιστέλλει τον ατομικισμό και τον υπέρμετρο εγωισμό.
§ Οι αθλητικοί αγώνες ενισχύουν το εθνικό φρόνημα, ενώ συχνά γίνονται πρότυπο για τη γενικότερη εθνική ευημερία και αφυπνίζουν το πατριωτικό αίσθημα.
§ Συντελεί στη φιλική προσέγγιση και επικοινωνία των λαών , καθώς απαλλάσσει από προκαταλήψεις και ιδεολογίες και αναπτύσσει πνεύμα οικουμενικότητας , μέσω των διεθνών αθλητικών συναντήσεων , κυρίως των Ολυμπιακών Αγώνων . Προάγεται λοιπόν η συναδέλφωση των λαών και η ειρήνη.
Αρνητικά φαινόμενα στο σύγχρονο αθλητισμό
§ Εμπορευματοποίηση του αθλητισμού(διαφημίσεις- χορηγίες).Επικρατεί ο οικονομικός ανταγωνισμός, οι αθλητές γίνονται ανταλλάξιμες αξίες και ομάδες κερδοσκοπικές επιχειρήσεις.
§ Στόχος για τους περισσότερους αθλητές δεν είναι η χαρά της συμμετοχής αλλά οι επιδόσεις , ο πρωταθλητισμός, η πρωτιά.
§ Συχνά χρησιμοποιούνται αθέμιτα μέσα (χρήση αναβολικών ουσιών) για να φτάσει ο αθλητής στη νίκη και στην πρωτιά.
§ Τα μέσα ενημέρωσης και οι πολυεθνικές εταιρείες «κατασκευάζουν» αθλητές-είδωλα που παρασύρουν τη νεολαία και την υποβαθμίζουν πνευματικά με πρότυπα αμφίβολης αξίας.
§ Πολλά απολυταρχικά καθεστώτα χρησιμοποιούν τον αθλητισμό για να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη ή να καλλιεργήσουν το ρατσισμό.
§ Το φίλαθλο πνεύμα δίνει τη θέση του στο φανατισμό. Ο χουλιγκανισμός φαινόμενο βαθύτατα κοινωνικό και δείγμα της περιθωριοποίησης ομάδων, καταλύει την αθλητική ιδέα..
Προτάσεις για την εξυγίανση του σύγχρονου αθλητισμού
§ Άτομο→Επανιεράρχηση αξιών, απομάκρυνση από το «έχειν»,στροφή στο «είναι».Σεβασμός, εντιμότητα, ήθος, κοινωνική συνείδηση.
§ Οικογένεια→ Προβολή φίλαθλου πνεύματος και υγιών προτύπων από τους γονείς στα παιδιά. Διάλογος μεταξύ των μελών της οικογένειας για τη μετάδοση κατάλληλων αξιών όπως το αθλητικό ιδεώδες, Αξιοποίηση κλίσεων-ενδιαφερόντων των παιδιών για συγκεκριμένα αθλήματα.
§Σχολείο→Ανθρωπιστική παιδεία. Μύηση σε αξίες και ιδεώδη. Περισσότερες αθλητικές εκδηλώσεις, καλύτερη υποδομή, πιο σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις.
§ Αθλητές→ Να αποτελέσουν υγιή πρότυπα για τη νεολαία, με τη συμπεριφορά τους μέσα και έξω από τους αθλητικούς χώρους. Δεν πρέπει να είναι υποταγμένοι στο κέρδος, είναι ανάγκη να αποβάλλουν το στυγνό επαγγελματισμό και να αγωνίζονται υπεύθυνα και έντιμα.
§ Μέσα ενημέρωσης→ Να μη δραματοποιούν και να μην τονίζουν πράξεις βίας που ενισχύουν το φανατισμό και μετατρέπουν τους φιλάθλους σε τυφλούς οπαδούς. Να προβάλλουν και να επιδοκιμάζουν ενέργειες αθλητών που διακρίνονται για το ήθος τους και να καταδικάζουν την όποια αντιαθλητική συμπεριφορά .Επίσης με κατάλληλα προγράμματα να ενισχύουν την αθλητική παιδεία της νεολαίας και να διαφωτίσουν τον κόσμο για τις αξίες που αντιπροσωπεύει το αθλητικό πνεύμα.
§ Κράτος→ Στάδια –Υλικοτεχνική υποδομή. Ανάπτυξη εγκαταστάσεων και αθλητικών εκδηλώσεων .Απαλλαγή από πολιτικές σκοπιμότητες και ποικίλους ανταγωνισμούς στο χώρο του αθλητισμού.
Χουλιγκανισμός
Φαινόμενα
βίας και αντικοινωνικών συμπεριφορών στους αθλητικούς χώρους, που συνδέονται
με βαθύτερα κοινωνικά αίτια .
Αίτια χουλιγκανισμού
§ Η εμπορευματοποίηση και τα αρνητικά της παρεπόμενα .Οι οικονομικά ισχυροί παράγοντες χρησιμοποιούν τους αθλητικούς συλλόγους ως εταιρίες οικονομικής φύσης. Έτσι οπαδοποιούν τους φιλάθλους που λειτουργούν ως αιχμή του δόρατος των επιδιώξεων τους. Επίσης ελέγχουν μέρος του αθλητικού τύπου που προκαλεί το φανατισμό.
§ Η αποξένωση, το άγχος οι δυσμενείς κοινωνικές συνθήκες της εποχής ασκούν επιρροή στον ψυχισμό του ανθρώπου που επιζητεί την εκτόνωσή του και μέσα στους αθλητικούς χώρους.
§ Η κρίση της οικογένειας και του σχολείου με αποτέλεσμα τα άτομα να μη λαμβάνουν ανθρωπιστική παιδεία , σφαιρική μόρφωση , για να αμύνονται σε φαινόμενα συρμού όπως ο χουλιγκανισμός.
§ Αρνητικά πρότυπα από τα μέσα ενημέρωσης , για να αμύνονται σε φαινόμενα συρμού όπως ο χουλιγκανισμός.
§ Αρνητικά πρότυπα από τα μέσα ενημέρωσης , που ενισχύουν το φανατισμό και την επιθετικότητα. Ηρωποίηση χουλιγκανισμού, υπερβολή σκηνών βίας.
§ Αστικοποίηση , κρίση σχέσεων ,απεγνωσμένη αναζήτηση επικοινωνίας στην «ομάδα» εύκολη λοιπόν η μαζοποίηση και η οχλοποίηση.
§Σοβαρά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα , ανεργία, αναξιοκρατικά φαινόμενα, ανεπαρκής πρόνοια, αποκαρδιώνουν τους πολίτες και κυρίως τους νέους, οδηγώντας τους στην αντίδραση και τις αντικοινωνικές εκδηλώσεις.
§ Η κρίση αξιών, η κατάρρευση προτύπων, η ηθική χαλάρωση.
§ Η κυριαρχία του υλιστικού, καταναλωτικού πνεύματος , η θεοποίηση του χρήματος, η επικράτηση συμφερόντων και σκοπιμοτήτων. Οι χούλιγκανς αντιδρούν σε μια τέτοια κοινωνία.
§ Η ομάδα λειτουργεί στη συνείδηση του νέου ως σύμβολο , υποκατάστατο ιδεολογίας. Αυτή η ιδεολογική στράτευση του νέου ενισχύει την οπαδοποίηση και το φανατισμό του.
Προτάσεις αντιμετώπισης του φαινομένου
§ Η οικογένεια και το σχολείο οφείλουν να μεταλαμπαδεύσουν μέσω του διαλόγου τις κατάλληλες αξίες στα παιδιά. Με την ανθρωπιστική παιδεία, την σφαιρική μόρφωση, την πολύπλευρη καλλιέργεια οι νέοι θα αναπτύξουν ενδιαφέροντα , θα διοχετεύσουν την ενεργητικότητά τους σε πιο υγιείς τρόπους έκφρασης. Καλλιέργεια φίλαθλου πνεύματος ,ήθους και ευγένειας.
§ Τα μέσα ενημέρωσης πρέπει να προβάλλουν υγιή πρότυπα , να πάψουν να φανατίζουν τους φιλάθλους ,όταν ενισχύουν το διάλογο και συντελούν στη διευθέτηση των διαφόρων ζητημάτων μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες.
§ Το κράτος οφείλει να διαφοροποιήσει το χαρακτήρα του αθλητισμού. Ερασιτεχνοποίηση των λαϊκών αθλημάτων, ενίσχυση μαζικού λαϊκού αθλητισμού, αποεμπορευματοποίησή του. Επίσης απαιτείται συστηματική προσπάθεια επίλυσης κοινωνικο-οικονομικών προβλημάτων που απασχολούν τους πολίτες , ώστε να αποτρέπονται αντικοινωνικές εκδηλώσεις , όπως ο χουλιγκανισμός.
§ Ο πολίτης οφείλει να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να λειτουργεί ως φίλαθλος –αθλούμενος και όχι ως παθητικός δέκτης, καταναλωτής θεάματος.
Συνολική εκτίμηση
§ Η παιδεία είναι η ασφαλιστική δικλείδα για την προστασία της κοινωνίας από αντικοινωνικά φαινόμενα , όπως ο χουλιγκανισμός. Μόνο μορφωμένα, ευαισθητοποιημένα άτομα γίνονται πολίτες αφυπνισμένοι που δεν περιθωριο-ποιούνται αλλά επιχειρούν μέσα από τις κοινωνικές διεργασίες να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους και να βελτιώσουν την κοινωνία. Μόνο μορφωμένα άτομα συμπεριφέρονται με σεβασμό στο αθλητικό ιδεώδες και αναδεικνύουν την αξία και την προσφορά του αθλητισμού στην ανθρώπινη ζωή.
Επιμέλεια: Ιωάννης Κανακούδης (Εκθεσιολόγος)
Αναρτήσεις
